Πρόεδρος

Οι πραγματικότητες της κρίσης

της Ντόρας Μπακογιάννη, Βουλευτού,
Προέδρου της Δημοκρατικής Συμμαχίας,
πρώην Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδος

Παρά τα περί του αντιθέτου λεγόμενα, η κρίση της Ευρώπης δεν είναι επί της ουσίας κρίση της Ελλάδας, της οποίας το ΑΕΠ δεν ξεπερνά το 2,5% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης. Εμείς, οι Ευρωπαίοι, πρέπει να παραδεχτούμε πως η Ευρώπη έχει βρεθεί σε πολύ αδύναμη θέση για να αντιμετωπίσει μια κρίση χρέους. Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, δεν έχει τη θεσμική δυνατότητα να δράσει άμεσα και να αντιμετωπίσει την κρίση μέσω ενός κεντρικού συστήματος λήψης αποφάσεων.

Η ελληνική κοινωνία βρίσκεται σε σοκ: οι μισθοί μειώνονται, σε κάποιες περιπτώσεις μέχρι και 40%, οι άνεργοι είναι 953,000 (σε ένα εργατικό δυναμικό 5 εκατομμυρίων Ελλήνων), οι φόροι συνεχώς αυξάνονται και πληρώνονται από τους νομοταγείς πολίτες, ενώ η μαύρη οικονομία έχει μείνει μέχρι τούδε ανέγγιχτη. Αυτή η κατακόρυφη περιδίνηση προς την κόλαση, έχει κεραυνοβολήσει τους Έλληνες.

Τα βασικά αίτια του Ελληνικού προβλήματος συνοψίζονται στα εξής:

- Ο τεράστιος, γραφειοκρατικός και αναποτελεσματικός δημόσιος τομέας.

- Το μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων δεν έχει ως κύριο αντικείμενο την παραγωγή.

- Οι "κλειστές" αγορές και επαγγέλματα, με άδειες χορηγούμενες από το κράτος.

- Οι χαοτικές και χρονοβόρες διαδικασίες για την ίδρυση μιας εταιρείας ή εργοστασίου, είτε από Έλληνες είτε από ξένους επενδυτές.

- Οι υψηλοί φόροι και το διεφθαρμένο και ανεπαρκές φορολογικό σύστημα.

- Οι πλεονασματικές κρατικές επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι των οποίων λαμβάνουν υψηλούς μισθούς.

- Η έλλειψη κινητικότητας στο χώρο εργασίας.

Σήμερα, η ελληνική οικονομία μοιάζει να κινείται προς ένα αδιέξοδο. Η βασική αιτία είναι ότι η σοσιαλιστική κυβέρνηση δραστηριοποιείται μόνο κατά τις περιόδους ελέγχου από την Τρόικα. Στο μεσοδιάστημα, οι υπουργοί βυθίζονται στην αδράνεια. Ταυτόχρονα, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης αρνείται οποιαδήποτε συνεργασία, με το σκεπτικό πως όταν γίνει Πρωθυπουργός θα επαναδιαπραγματευθεί τις δανειακές συμβάσεις με την Τρόικα. Σχεδόν όλοι στην Ευρώπη γνωρίζουν πως αυτό είναι πρακτικά αδύνατο, η "Νέα Δημοκρατία" όμως εξακολουθεί να προχωρά στη σκληρή γραμμή του λαϊκισμού.

Πέραν αυτού, η Τρόικα δεν επέμεινε στην ισορροπία μεταξύ αύξησης των φόρων και μείωσης των δαπανών, που αποτελεί και την ουσία της υπόθεσης. Η Τρόικα επίσης, απέτυχε να προσεγγίσει την πολιτική και κοινωνική διάσταση των πραγμάτων. Πάντα ξεχνά πως υπάρχουν πραγματικοί άνθρωποι στην Ελλάδα, οι οποίοι είναι αδύνατον να απορροφήσουν όλες τις δραματικές αλλαγές που συντελούνται καθημερινά.

Τον περασμένο Ιούνιο, παρουσιάσαμε στις Βρυξέλλες μια διαφορετική οικονομική προσέγγιση, από κοινού με τον Guy Verhofstadt, ως την εναλλακτική πρόταση των Ευρωπαίων Φιλελεύθερων και Δημοκρατών για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης. Επιπλέον, με αυτό το πιο ευρύ πρόγραμμα, το κόμμα μας, η Δημοκρατική Συμμαχία, προτείνει ένα εναλλακτικό μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, το οποίο υπεβλήθη και στον ελληνικό λαό και στην Τρόικα.

Ποιά είναι τα βασικά στοιχεία αυτού του εναλλακτικού προγράμματος:

- Ένα ταχύτερο, πιο θαρραλέο και πιο ρεαλιστικό πρόγραμμα φορολογικής ενοποίησης, βασισμένο κυρίως στη μείωση των κρατικών δαπανών, που κατά συνέπεια θα μείωνε το δημόσιο χρέος και θα εξέπληττε θετικά τις αγορές. Αυτό βασιζόταν σε περικοπές κατά 2/3 στις δημόσιες δαπάνες και κατά 1/3 στην αύξηση των εσόδων.

- Ένα μακροπρόθεσμο πρόγραμμα θεσμικών μεταρρυθμίσεων με στόχο την αντιμετώπιση της διαφθοράς και των πελατειακών πρακτικών, με την τεχνική υποστήριξη από τις σχετικές υπηρεσίες και οργανισμούς της Ε.Ε.

- Νέα κίνητρα στην Ελλάδα για επενδύσεις, καθώς σήμερα ο ιδιωτικός τομέας βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο και αντιμετωπίζει απίστευτα προβλήματα. Πρέπει να πληρώνουν πολύ περισσότερους φόρους, δεν λαμβάνουν χρηματοδότηση από τις τράπεζες, η οικονομία συρρικνώνεται και οι δυνατότητες για επενδύσεις και ανάπτυξη παρεμποδίζονται, αφ' ης στιγμής ο κίνδυνος χρεωκοπίας της χώρας είναι υπαρκτός. Αυτός είναι ο λόγος που ζητήσαμε ένα πρόγραμμα επενδύσεων, με ανακατανομή των πόρων από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ύψους 30 δις. Τα 10 από τα 30 αυτά δισ. μπορούν ήδη να προκύψουν από την χρηματοδοτική περίοδο 2014-2020. Ζητήσαμε, επίσης, εγγυήσεις από την Ε.Ε και την Ε.Τ.Ε για νέες ιδιωτικές επενδύσεις στην Ελλάδα καθώς και την υπαγωγή ενός τμήματος του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων σε ένα ξεχωριστό ταμείο επενδύσεων.

- Η Ευρώπη θα πρέπει να ζητήσει βαθύτερες μειώσεις δαπανών στη δημόσια κατανάλωση και να προσφέρει σε αντάλλαγμα επιπλέον κονδύλια για επενδύσεις, πράγμα που μπορεί να συμβεί από κοινού. Αυτό μπορεί να γίνει αυτόματα, με τον καταμερισμό ενός τμήματος των δόσεων των ευρωπαϊκών δανείων αποκλειστικά σε επενδύσεις.

- Η χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα πρέπει να αυξηθεί. Ένα τμήμα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών θα πρέπει να επιμεριστεί για νέες επενδύσεις, αντί να καλύπτει τα υπάρχοντα δάνεια. Η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε επίσης να καταβάλει τις καθυστερημένες υποχρεώσεις της προς τις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Οι επενδύσεις που έχουν ήδη ξεκινήσει, όπως οι μεγάλοι οδικοί άξονες, και έχουν μείνει στη μέση, θα μπορούσαν να προσθέσουν 1,5% επιπλέον στο ΑΕΠ της επόμενης χρονιάς. Πρέπει να διασωθούν και να συνεχιστούν άμεσα.

- Το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων πρέπει να επαναξιολογηθεί σε ρεαλιστική βάση. Το 75% των περιουσιακών στοιχείων, που βρίσκεται ήδη στο ταμείο ιδιωτικοποιήσεων, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εγγύηση για το νέο δάνειο. Το υπόλοιπο να δοθεί για νέες επενδύσεις στην Ελλάδα. Το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων πρέπει να επανασχεδιαστεί σε συνεργασία με τις χώρες-δανειστές, δίνοντας όμως έμφαση στη μεγιστοποίηση των εσόδων και όχι στις πωλήσεις-αστραπή. Για παράδειγμα, δεν μπορούμε σοβαρά να συνεχίσουμε με ένα πρόγραμμα που στοχεύει στην είσπραξη 35 δισ. ευρώ από την πώληση δημόσιας γης, ενώ ακόμη δεν έχει ξεκινήσει καν μια αξιολόγηση των επιπτώσεων που θα προκύψουν για την Ελληνική κτηματομεσιτική αγορά, όπως παραδέχεται και η Κομισιόν. Πρέπει να γίνουν οι αποκρατικοποιήσεις, σύμφωνα όμως με ένα λογικό και καλά οργανωμένο σχέδιο.

Η Ελλάδα είναι μια χώρα με τεράστια προβλήματα και, ταυτόχρονα, με τεράστιο δυναμικό. Διαθέτουμε καλές υποδομές. Οι Έλληνες είναι εργατικοί, με καλή εκπαίδευση (πολλοί από τους νέους μας έχουν φοιτήσει στα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου) και με γνώσεις ξένων γλωσσών. Οι Έλληνες επιχειρηματίες έχουν διαπρέψει στις διεθνείς αγορές. Ανέκαθεν, είχαμε το μεγαλύτερο εμπορικό στόλο στον κόσμο. Η χώρα έχει τεράστιους αχρησιμοποίητους πόρους, π.χ. ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μέταλλα, έχει όμως και φυσική ομορφιά και πολιτιστική κληρονομιά. Πρέπει να αλλάξουμε και να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να αναπτύξουμε αυτούς τους πόρους και να κινητοποιήσουμε το σύνολο του εργατικού μας δυναμικού. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να γίνει, όσο η οικονομία λιμνάζει και όλα τα χρήματα από την Ευρώπη και το Δ.Ν.Τ εξυπηρετούν μόνο τα παλιά χρέη και τη δημόσια κατανάλωση, ενώ την ίδια στιγμή ο ιδιωτικός μας τομέας ασφυκτιά, οι πολίτες μας είναι άνεργοι και δεν μπορούν να βρουν δουλειά.

Το μήνυμα είναι απλό: Η Ελλάδα πρέπει να παραγάγει εκ νέου, ώστε να μπορεί να αποπληρώσει γρήγορα τα χρέη της. Γι' αυτό χρειαζόμαστε την στήριξη των Ευρωπαίων συμμάχων μας.

Ένα είναι σίγουρο: οι Έλληνες πολίτες θέλουν να αλλάξουν την πατρίδα τους. Μόνο η Ευρώπη μπορεί να βοηθήσει προς αυτό τον σκοπό, για το καλό όλων των κρατών μελών. Πρέπει όμως να δράσει τώρα, πριν τα πράγματα βγουν εκτός ελέγχου. Ο χρόνος περνά και εμείς, οι Ευρωπαίοι, δεν πείσαμε τις αγορές ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά την κρίση. Ήρθε η ώρα, επιτέλους, να το πράξουμε.