Ομιλίες Συνέδρων

Kυρία Πρόεδρε,

Κυρίες και κύριοι,

Συμμαχήτριες και συμμαχητές

Το 1944, με τη Διακήρυξη της Διεθνούς Οργανώσεως Εργασίας στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ συμφωνήθηκε  μεταξύ άλλων ότι

-Η εργασία δεν είναι εμπόρευμα.

-Η πενία οπουδήποτε και αν υπάρχει αποτελεί κίνδυνο για την ευημερία όλων.

-Δεν  μπορεί να υπάρξει διαρκής ειρήνη, παρά μόνον αν, είναι θεμελιωμένη στην κοινωνική δικαιοσύνη

-Όλοι οι άνθρωποι χωρίς διάκριση φυλής, πίστης, φύλου έχουν δικαίωμα να συνεχίσουν την υλική τους πρόοδο και την πνευματική τους ανάπτυξη με ελευθερία, αξιοπρέπεια, οικονομική εξασφάλιση και ίσες ευκαιρίες.

Δυστυχώς, πολλές δεκαετίες έχουν περάσει από τότε και τα θέματα αυτά είναι στην Ελλάδα σήμερα πιο επίκαιρα από ποτέ.

Η παρέμβαση της Δημοκρατικής Συμμαχίας θέτει σαν στόχο να σταματήσει αυτή την πορεία και να δρομολογήσει θετικές εξελίξεις υπέρ των αδύναμων στρωμάτων της κοινωνίας, υπέρ των πολλών και ιδιαίτερα υπέρ των νέων εργαζομένων.

Το ασφαλιστικό, όπως άλλωστε όλοι γνωρίζουμε αφορά όλους μας και αφορά όλη τη διάρκεια του βίου μας.

Είναι ένα θέμα όπου όλοι έχουμε εναποθέσει τις ελπίδες μας για το αύριο, για τα γεράματα, για τις περιόδους ασθένειας, ανεργίας, για την αντιμετώπιση των «κοινωνικών κινδύνων» γενικότερα.

Το Ασφαλιστικό μας σύστημα είναι γνωστό ότι βρίσκεται σε μια κατάσταση διαρκούς κρίσης τα τελευταία 30 χρόνια.

Το μεγαλύτερο δομικό πρόβλημα είναι ο ακατανόητος κατακερματισμός, και η μια πολυδιάσπαση. Μαζί με αυτόν τον οργανωτικό κατακερματισμό, υπάρχει τεράστια δυσλειτουργία οργανωτική, λειτουργική και διαχειριστική. Μια αναποτελεσματικότητα σε δομές εποπτείας και ελέγχου, εφόσον στα περισσότερα ταμεία δεν υπάρχει ολοκληρωμένη μηχανοργάνωση και στα υπόλοιπα είναι ανύπαρκτη.

Το ισχύον σύστημα συντάξεων δημιουργεί το μεγαλύτερο οικονομικό βάρος ως ποσοστό του ΑΕΠ παγκοσμίως.

Και επιβάλει υψηλό μη μισθολογικό κόστος, ιδιαίτερα στους νέους εργαζόμενους. Επίσης επιβάλλει υψηλό κόστος συμμόρφωσης στους εργοδότες. Δημιουργεί μεγάλα εμπόδια στην κινητικότητα των εργαζομένων, ιδίως από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα. Μεγάλα εμπόδια στην ανάπτυξη δεύτερου ή τρίτου πυλώνα, δηλαδή στην ανάπτυξη μη κρατικών, συλλογικών και ατομικών προσπαθειών βελτίωσης της οικονομικής θέσης των ηλικιωμένων.

Το σημαντικότερο πρόβλημα όμως είναι ότι από πρόσφατες μελέτες του ΟΟΣΑ οι εργαζόμενοι μετά την 1-1-1993, ενώ έχουν υψηλότερα όρια ηλικίας και υψηλότερες εισφορές θα εισπράξουν χαμηλότερες συντάξεις από τις προηγούμενες γενιές. Επομένως, αν δεν υπάρξει αναμόρφωση του συστήματος δεν θα αντιμετωπίσουμε ένα άλλο κομμάτι του δημοσιονομικού προβλήματος της χώρας, αλλά μια πραγματική ανατροπή του Κράτους Δικαίου.

Διεθνώς από το 1990 πλανάται, επίσης, το ερώτημα κατά πόσον τα διανεμητικά κοινωνικοασφαλιστικά συστήματα, όπως το ελληνικό, είναι βιώσιμα. Mήπως έχουν αγγίξει τα όρια της ανάπτυξής τους; Απ’ ότι φαίνεται, τα θεμέλια της οικονομικής ισχύος των συστημάτων αυτών, έχουν ήδη διαρραγεί ανεπανόρθωτα. Τα διανεμητικά συστήματα αποδείχθηκε ότι φέρουν μια ενδογενή αδυναμία, εσωτερικεύουν τις εξωτερικές κρίσεις, όπως τα προβλήματα στη αγορά εργασίας, τη δημογραφική και την οικονομική κρίση και την αποσταθεροποίηση της πλήρους απασχόλησης.

Ειδικότερα, η πληθυσμιακή γήρανση θα δημιουργήσει πρόσθετα δημοσιονομικά προβλήματα, καθώς θα οδηγήσει μοιραία σε αύξηση του κόστους υποστήριξης των ηλικιωμένων (κυρίως σε συντάξεις και περίθαλψη αλλά και σε μακροχρόνια φροντίδα).

Χρειαζόμαστε ένα νέο σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης το οποίο να έχει ορατό αντίκρισμα για τον νέο εργαζόμενο, να έχει ορατά οφέλη για την κοινωνία και την οικονομία και να επιτρέπει στον κάθε εργαζόμενο να προχωρά με προγραμματισμένα βήματα που θα καλύπτουν όλη την εργασιακή του ζωή.

Η βασική πρόταση της Δημοκρατικής Συμμαχίας έχει πρότυπο το σουηδικό ασφαλιστικό σύστημα, όπου, με βάση τις εισφορές που πληρώνουν οι εργαζόμενοι και οι εργοδότες, δημιουργούνται από το κράτος ατομικοί συνταξιοδοτικοί λογαριασμοί.

Η σύνταξη θα αποτελείται -όπως συμβαίνει στα σύγχρονα ασφαλιστικά συστήματα- από τρία μέρη (τρείς πυλώνες). Την εθνική σύνταξη, την βασική ανταποδοτική και την επικουρική σύνταξη.

1.    Ο πρώτος πυλώνας του συστήματος, δηλαδή η εθνική σύνταξη χρηματοδοτείται από τον εθνικό προϋπολογισμό. Η εθνική σύνταξη δίδεται κατά προτεραιότητα σε όλους τους πολίτες άνω των 65 ετών που βρίσκονται κοντά ή κάτω από το επίπεδο της φτώχειας και λειτουργεί ως εγγύηση του κράτους, για αξιοπρεπή γηρατειά.

2.    Ο δεύτερος πυλώνας θα αποτελείται από τις υποχρεωτικές ασφαλιστικές εισφορές του κάθε εργαζόμενου, οι οποίες θα αθροίζονται χρόνο με το χρόνο σε έναν οιονεί συνταξιοδοτικό λογαριασμό, θα προστατεύονται από τον πληθωρισμό και θα τοκίζονται με επιτόκιο που θα ισούται με το ρυθμό της πραγματικής ανάπτυξης της χώρας κατά κεφαλή. Μετά τα 60, όποτε αποφασίσει ο ασφαλισμένος, θα μπορεί να συνταξιοδοτείται με βάση το κεφάλαιο που έχει συσσωρευτεί λογιστικά  στο λογαριασμό του. Η σύνταξη που προκύπτει θα είναι τόσο μεγαλύτερη όσο περισσότερα χρόνια αποφασίσει να εργαστεί και θα είναι εγγυημένη από το κράτος και προστατευμένη από τον πληθωρισμό. Όλοι οι  πολίτες θα ενημερώνονται σε ετήσια βάση για το ποσό που υπάρχει στο λογαριασμό τους από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του συστήματος.

3.    Ο τρίτος πυλώνας τα επικουρικά και επαγγελματικά ταμεία, είναι ευέλικτος και οι πρόσθετες εισφορές (το επίπεδο των οποίων αποφασίζει ο ασφαλισμένος), επενδύονται από τα ταμεία κυρίως στην ανάτπυξη της οικονομίας και δημιουργούν ένα πρόσθετο ασφαλιστικό κεφάλαιο, που συμπληρώνει την σύνταξή του με την ίδια λογική με αυτή που ισχύει στον δεύτερο πυλώνα.

4.    Θα υπάρχουν ειδικές πρόνοιες για τις μητέρες. Με τη μορφή επιδότησης των ασφαλιστικών τους εισφορών (ιδίως για περιόδους εγκυμοσύνης, λοχείας, πολλαπλής μητρότητας κ.λ.π). Με αντίστοιχο τρόπο θα προστατεύονται και  ομάδες του πληθυσμού με προβλήματα στην συμπλήρωση πλήρους ασφαλιστικού βίου, όπως οι άνεργοι, οι ανάπηροι, οι παλιννοστούντες. 

Με το σύστημα που προτείνει η Δημοκρατική Συμμαχία η συμμετοχή στην ασφάλιση έχει ορατό αντίκρισμα και στον νέο ασφαλισμένο. Το ακανθώδες θέμα των ορίων ηλικίας παρακάμπεται τελείως, αφού αποφασίζει ο ίδιος ο ασφαλισμένος (μετά τα 60) πότε και κατά ποιο ποσοστό θα αποσυρθεί από την αγορά εργασίας.

Το νέο σύστημα είναι υποχρεωτικό μόνο για τους νέους ασφαλισμένους. Οι ήδη υπάρχοντες συνταξιούχοι παραμένουν στο παλαιό σύστημα.

Η Δημοκρατική Συμμαχία προτείνει, επίσης, την ταυτόχρονη έναρξη ενός ουσιαστικού κοινωνικού διαλόγου, που θα τοποθετήσει το θέμα στις πραγματικές κοινωνικές του διαστάσεις και όχι μόνο στις λογιστικές.

Η πρόταση της Δημοκρατικής Συμμαχίας έχει πολλαπλά πλεονεκτήματα και στόχο να καλύψει τις πραγματικές απαιτήσεις της ελληνικής κοινωνίας.

-Εισηγείται κίνητρα για αποταμίευση και καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής.

-Κατάργηση της πολυδιάσπασης, απλοποίηση και επιτάχυνση του συστήματος και μείωση του διαχειριστικού κόστους.

-Συνένωση της περιουσίας των υφιστάμενων φορέων και αποδοτική αξιοποίηση των αποθεματικών και της ακίνητης περιουσίας των Ταμείων

-Ισότητα μεταξύ των ασφαλισμένων και κοινωνική αλληλεγγύη ενισχύοντας τους φτωχούς, τις γυναίκες και τις ευπαθείς ομάδες.

-Επίσης εισηγείται την διαφάνεια στις σχέσεις μεταξύ των γενεών.

-Συμμετοχή και συναπόφαση του ασφαλισμένου ως προς την ηλικία αποχώρησης και του τελικού ύψους της παροχής

-Ακόμη τη διασφάλιση της μέγιστης ανταποδοτικότητας εισφορών-παροχών

-Διασφαλίζει ελάχιστη εγγυημένη σύνταξη για όσους έχουν ανάγκη κοινωνικής προστασίας και αξιοπρεπούς διαβίωσης στα γεράματα.

Κυρία Πρόεδρε

Αγαπητές και αγαπητοί συμμαχήτριες και συμμαχητές

Η πρόταση της Δημοκρατικής Συμμαχίας κινείται στη βάση της διαφάνειας και της κοινωνικής δικαιοσύνης, στοχεύοντας στην αλλαγή του συστήματος της κοινωνικής ασφάλισης από ένα σύστημα άδικο, αναποτελεσματικό, μη βιώσιμο και εχθρικό στη νέα γενιά σε ένα σύστημα έντιμο, απλό, αποτελεσματικό, βιώσιμο και κοινωνικά δίκαιο.

Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας